Πολύγυρος Άγνωστοι σελίδες της ιστορίας του

Περιγραφή:

Tο βιβλίο «Πολύγυρος Άγνωστοι σελίδες της ιστορίας του» με συγγραφέα το Στέφανο Κότσιανο, εκδόθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1961.

Η θέση της πόλης

Στο βιβλίο παρουσιάζεται η πόλη του Πολυγύρου, η σημερινή γεωγραφική του θέση, ενώ γίνεται αναφορά και στην προηγούμενη θέση του κατά την αρχαιότητα. Φέρεται σύμφωνα με τις παραδόσεις η αρχική πόλη να βρισκόταν περίπου 6,5 χιλιόμετρα νοτιότερα, στη θέση «Σελιό» κοντά στη Γερακινή. Η μεταφορά στην τωρινή θέση φαίνεται πως έγινε για λόγους ασφαλείας από τις πειρατικές επιδρομές.

Η ετυμολογία

Η πρώτη αναφορά στον Πολύγυρο συναντάται σε έγγραφο του Αυτοκράτορα του Βυζαντίου Νικηφόρου Γ’ του Βοτανειάτη. Ακόμη, μέσα από το σύγγραμμα γίνεται προσπάθεια αναζήτησης της ετυμολογίας της τοπωνυμίας «Πολύγυρος». Οι εικασίες είναι αρκετές προσπαθώντας να αιτιολογήσουν το δεύτερο συνθετικό της λέξης. Πολύγερος ήταν η παλιότερη ονομασία του, συνεπώς προκύπτουν οι λέξεις «Πολύ» και «Γέρος». Οι επικρατέστερες απόψεις υποστηρίζουν ότι η λέξη «Γέρος» προέρχεται από το «ιερός», λόγω ενός Ιερού που υπήρχε στην περιοχή. Άλλη εκδοχή αναφέρει ότι στην περιοχή υπήρχαν συναθροιζόταν πολλοί γέροι, καθώς η πόλη ήταν σημείο συνάντησης των αντιπροσώπων (γερόντων) που αποτελούσαν το Διοικητικό Συμβούλιο της περιοχής κατά την Τουρκοκρατία.

Η περιγραφή

Στο κέντρο της πόλης δεσπόζει ο ναός του Αγίου Νικολάου, πολιούχος του Πολυγύρου. Είναι σε ρυθμό βασιλικής και κτίστηκε το 1836. Νωρίτερα, η πόλη τιμούσε τον Άγιο Χαράλαμπο, καθώς στα ΒΔ του σημερινού ναού, υπήρχε ναός προς τιμήν του, ο οποίος πυρπολήθηκε από τους Τούρκους, κατά την επανάσταση του 1821.

Στο βιβλίο γίνεται αναφορά ακόμη, στα σχολικά συγκροτήματα του Πολυγύρου, στο διδακτικό προσωπικό της εποχής, καθώς και στη συνεισφορά του Γεώργιου Χρυσίδη, ως ευεργέτη των σχολείων της πόλης. Επιπλέον γίνεται αναφορά και σε άλλους ευεργέτες, οι οποίοι άφησαν κληροδοτήματα στην πόλη του Πολυγύρου, μεταξύ των οποίων, ο Ιωάννης Παυλίδης και ο Βασίλειος Φραντζής.